«Статыстыка - гэта не тое, што трэба ведаць людзям» - такі адказ ад чыноўніцы медыцыны атрымалі журналісты баранавіцкай газеты, калі паспрабавалі высветліць колькасць выпадкаў covid19 у Баранавічах праз некалькі тыдняў пасля таго, як эпідэмія каранавірусу абрынулася на Беларусь. Гэтыя словы не проста з’яўляюцца часткай афіцыйнай рыторыкі беларускіх уладаў на тэму эпідэміі, але і ідэальна адлюстроўваюць дзяржаўны падыход да інфармавання насельніцтва. Спачатку беларускія ўлады не прызналі пагрозы, не ўвялі ніякіх каранцінных мераў, не забяспечылі ўстановы аховы здароўя неабходнымі рэсурсамі, не праінфармавалі належным чынам насельніцтва. Статыстыку хавалі і перапісвалі. Калі ўлады вырашылі прызнаць эпідэмію, колькасць захворванняў, нават паводле афіцыйных звестак, дасягала некалькіх дзясяткаў за дзень. Людзі перасталі спадзявацца на дапамогу ўладаў і пачалі самаарганізоўвацца, каб дапамагаць дактарам і адно аднаму. Праз некаторы час было афіцыйна абвешчана, што мы «выйшлі на плато». А праз некалькі дзён - што мы перамаглі вірус. Пасля гэтага вірус знік з афіцыйнага інфармацыйнага поля і быў забыты. Наступствы дзеянняў уладаў і сапраўдную колькасць ахвяр яшчэ прыйдзецца высвятляць, што пры цяперашняй уладзе немагчыма. Шматлікія непаслядоўныя дзеянні і відавочная хлусня прывялі да даволі моцнай напружанасці ў грамадстве, што было вельмі непажадана перад надыходзячымі прэзідэнцкімі выбарамі. Выбарчыя кампаніі ў Беларусі звычайна характарызуюцца масавымі фальсіфікацыямі, хлуснёй і рэпрэсіямі. Аднак, калі папярэднія кампаніі былі адносна спакойнымі, у 2020 годзе сітуацыя ператварылася ў катастрофу для цяперашняга ўрада. Велізарная хваля незадаволенасці сфальсіфікаванымі выбарамі прывяла да масавых пратэстаў, мабыць, самых масавых і, безумоўна, самых працяглых у гісторыі сучаснай Беларусі. Улады вырашылі адключыць Інтэрнэт па ўсёй краіне, і жарты пра Паўночную Карэю перасталі быць жартамі. Тыя, хто не паспеў усталяваць VPN, заставаліся, фактычна, без сувязі на працягу двух з паловай дзён. І без інфармацыі. У эпоху перанасычанасці інфармацыяй, адсутнасць сувязі са светам, немагчымасць даведацца пра апошнія падзеі з альтэрнатыўных крыніц інфармацыі перажываецца даволі цяжка. Я сабраў серыю скрыншотаў старонак папулярных сайтаў і сацыяльных сетак у Беларусі падчас жнівеньскай інфармацыйнай блакады. Пустыя, белыя, не загружаныя, недаступныя старонкі - інфармацыя даходзіць да карыстальнікаў. Аднак назвы старонак у радку пошуку, загалоўкі пастоў у Instagram, знакі геалакацыі даюць намёкі на тое, што там схавана. У той жа час дзяржаўныя СМІ масава дыскрэдытуюць пратэстоўцаў альбо проста замоўчваюць пратэсты. Такім чынам вялікая частка насельніцтва застаецца без інфармацыі нават пры фактычным неабмежаваным доступе да яе. 

EN
BY